: ข่าวด่วน ทันเหตุการณ์ เศรษฐกิจ การลงทุน หุ้น อสังหาริมทรัพย์ ไอที-เทคโนฯ รถยนต์ ท่องเที่ยว ต่างประเทศ รวดเร็วสดใหม่ทุกวัน 
การแทรกแซงตลาดพันธบัตรของจีน เผยให้เห็นความกังวลต่อเสถียรภาพทางการเงิน
CNBC CHINA ECONOMY : Evelyn Cheng @in/evelyn-cheng-53b23624 @chengevelyn
จุดสำคัญ
ความพยายามล่าสุดของจีนในการหยุดยั้งการปรับตัวขึ้นของตลาดพันธบัตรแสดงให้เห็นว่าทางการมีความกังวลเกี่ยวกับเสถียรภาพทางการเงิน นักวิเคราะห์กล่าว
ตลาดพันธบัตรรัฐบาลถือเป็น 'กระดูกสันหลังของภาคการเงิน แม้ว่าคุณจะบริหารภาคส่วนที่ขับเคลื่อนโดยธนาคาร' เช่น จีนหรือยุโรปก็ตาม อลิเซีย การ์เซีย-เฮอร์เรโร หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์ประจำภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกของ Natixis กล่าว
เนื่องจากผลตอบแทนลดลงอย่างรวดเร็ว บริษัทประกันภัยของจีนจึงได้จอดสินทรัพย์ส่วนใหญ่ของตนในตลาดพันธบัตรหลังจากรับประกันอัตราผลตอบแทนคงที่สำหรับประกันชีวิตและผลิตภัณฑ์อื่นๆ เอ็ดมันด์ โกห์ หัวหน้าฝ่ายตราสารหนี้จีนของ Abrdn กล่าว นั่นเป็นปัญหาสำคัญสำหรับอุตสาหกรรมนี้
People walk past the headquarters of the People’s Bank of China (PBOC), the central bank, in Beijing, China September 28, 2018.
Jason Lee | Reuters
ปักกิ่ง-ความพยายามล่าสุดของจีนในการหยุดยั้งการเพิ่มขึ้นของตลาดพันธบัตรเผยให้เห็นความกังวลที่กว้างขึ้นในหมู่หน่วยงานต่างๆ เกี่ยวกับเสถียรภาพทางการเงิน นักวิเคราะห์กล่าว
การเติบโตทางเศรษฐกิจที่ชะลอตัวและการควบคุมเงินทุนที่เข้มงวดทำให้กองทุนในประเทศกระจุกตัวอยู่ในตลาดพันธบัตรรัฐบาลจีน ซึ่งเป็นหนึ่งในตลาดที่ใหญ่ที่สุดในโลก สำนักข่าวบลูมเบิร์กรายงานเมื่อวันจันทร์โดยอ้างแหล่งข่าวว่าหน่วยงานกำกับดูแลแจ้งกับธนาคารพาณิชย์ในมณฑลเจียงซีไม่ให้ชำระเงินค่าซื้อพันธบัตรรัฐบาล
สัญญาซื้อขายล่วงหน้าแสดงให้เห็นว่าราคาพันธบัตรรัฐบาลจีนอายุ 10 ปีร่วงลงสู่ระดับต่ำสุดในรอบเกือบหนึ่งเดือนเมื่อวันจันทร์ ก่อนที่จะฟื้นตัวขึ้นเล็กน้อย ตามข้อมูลของ Wind Information ราคาเคลื่อนไหวในทิศทางตรงข้ามกับอัตราผลตอบแทน
“ตลาดพันธบัตรรัฐบาลถือเป็นกระดูกสันหลังของภาคการเงิน แม้ว่าคุณจะบริหารภาคส่วนที่ขับเคลื่อนโดยธนาคารอย่างเช่นจีน [หรือ] ยุโรปก็ตาม” อลิเซีย การ์เซีย-เฮอร์เรโร หัวหน้านักเศรษฐศาสตร์ประจำภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกที่ Natixis กล่าว
เธอชี้ให้เห็นว่าเมื่อเทียบกับการซื้อขายพันธบัตรทางอิเล็กทรอนิกส์โดยนักลงทุนรายย่อยหรือผู้จัดการสินทรัพย์ในยุโรป ธนาคารและบริษัทประกันภัยมักถือพันธบัตรของรัฐบาล ซึ่งหมายความว่าจะเกิดการขาดทุนเล็กน้อยหากราคาผันผวนอย่างมีนัยสำคัญ
นักยุทธศาสตร์ อธิบายว่า ทำไมการเติบโตของสินเชื่อจึงจะชะลอตัวลงหากภาคอสังหาริมทรัพย์ของจีนไม่มีเสถียรภาพ
นักยุทธศาสตร์หารือเกี่ยวกับการเติบโตของสินเชื่อจีนและแนวโน้มภาคอสังหาริมทรัพย์
อัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลจีนอายุ 10 ปี ปรับตัวสูงขึ้นอย่างกะทันหันในช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา หลังจากที่ตกลงมาตลอดทั้งปีสู่ระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ในช่วงต้นเดือนสิงหาคม ตามข้อมูลของ Wind Information ที่ย้อนกลับไปถึงปี 2010
โดยที่อัตราผลตอบแทนพันธบัตรอายุ 10 ปีของจีนอยู่ที่ประมาณ 2.2% ซึ่งต่ำกว่าอัตราผลตอบแทนพันธบัตรอายุ 10 ปีของสหรัฐฯ ซึ่งอยู่ที่ประมาณ 4% หรือสูงกว่านั้นมาก ช่องว่างดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าธนาคารกลางสหรัฐฯ ยังคงอัตราดอกเบี้ยสูงในขณะที่ธนาคารประชาชนจีนปรับลดอัตราดอกเบี้ยลงท่ามกลางอุปสงค์ภายในประเทศที่ซบเซา
การ์เซีย-เอร์เรโรกล่าวว่า ‘ปัญหาไม่ได้อยู่ที่สิ่งที่แสดงให้เห็น [เกี่ยวกับเศรษฐกิจที่อ่อนแอ] แต่อยู่ที่ “มันมีความหมายต่อเสถียรภาพทางการเงินอย่างไร’
‘พวกเขามี [ธนาคาร Silicon Valley] อยู่ในใจ ดังนั้นนั่นหมายความว่า การแก้ไขผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลจะส่งผลกระทบอย่างมากต่องบดุลรัฐบาลของคุณ’เธอกล่าวต่อ และเสริมว่า ‘ปัญหาที่อาจเกิดขึ้นนั้นแย่กว่า SVB และนั่นคือเหตุผลว่าทำไมพวกเขาถึงเป็นกังวลมาก’
Silicon Valley Bank ล้มละลายในเดือนมีนาคม 2023 ซึ่งถือเป็นการล้มละลายครั้งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่งของสหรัฐฯ ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ความยากลำบากของบริษัทส่วนใหญ่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงการจัดสรรเงินทุนอันเนื่องมาจากการขึ้นอัตราดอกเบี้ยอย่างก้าวร้าวของเฟด
ผู้ว่าการธนาคารกลางแห่งประเทศจีน (PBOC) พาน กงเซิง กล่าวในสุนทรพจน์เมื่อเดือนมิถุนายนว่า ธนาคารกลางจำเป็นต้องเรียนรู้จากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นกับธนาคารซิลิคอนวัลเลย์ เพื่อ ‘แก้ไขและปิดกั้นการสะสมความเสี่ยงในตลาดการเงินโดยทันที’ เขาเรียกร้องให้มีการให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับ’ความไม่ตรงกันของอัตราครบกำหนดและความเสี่ยงด้านอัตราดอกเบี้ยของนิติบุคคลที่ไม่ใช่ธนาคารบางแห่งที่ถือพันธบัตรระยะกลางและระยะยาวจำนวนมาก’ ซึ่งเป็นไปตามการแปลภาษาจีนของ CNBC
เซอร์ลิน่า เซง หัวหน้าฝ่ายกลยุทธ์สินเชื่อเอเชีย CreditSights กล่าวว่า PBoC ได้เพิ่มการแทรกแซงตลาดพันธบัตรของรัฐบาล ตั้งแต่การเพิ่มการตรวจสอบกฎระเบียบการซื้อขายตลาดพันธบัตร ไปจนถึงการให้คำแนะนำแก่ธนาคารของรัฐในการขายพันธบัตรรัฐบาลจีน
PBoC พยายามที่จะ ”รักษาเส้นผลตอบแทนที่สูงชันและจัดการความเสี่ยงที่เกิดจากการถือครองพันธบัตร CGB ระยะยาวโดยธนาคารพาณิชย์ในเมืองและในชนบทและสถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร” เธอกล่าวในแถลงการณ์
“เราไม่คิดว่า เจตนาของการแทรกแซงตลาดพันธบัตรของธนาคารประชาชนแห่งประเทศจีน (PBOC) คือการออกแบบให้อัตราดอกเบี้ยสูงขึ้น แต่เพื่อแนะนำให้ธนาคารและสถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคารขยายสินเชื่อให้กับเศรษฐกิจจริง แทนที่จะนำเงินไปลงทุนในพันธบัตร”Zeng กล่าว
ช่องโหว่ประกันใน‘ล้านล้าน’
เสถียรภาพมีความสำคัญต่อหน่วยงานกำกับดูแลของจีนมาอย่างยาวนาน แม้ว่าอัตราผลตอบแทนคาดว่าจะลดลง แต่ความเร็วในการเพิ่มขึ้นของราคาก็ยังคงสร้างความกังวล
นั่นเป็นปัญหาโดยเฉพาะสำหรับบริษัทประกันภัยจีนที่ได้จอดสินทรัพย์ส่วนใหญ่ไว้ในตลาดพันธบัตร หลังจากรับประกันอัตราผลตอบแทนคงที่สำหรับประกันชีวิตและผลิตภัณฑ์อื่นๆ เอ็ดมันด์ โกห์ หัวหน้าฝ่ายตราสารหนี้จีนที่ Abrdn กล่าว
ซึ่งแตกต่างกับในประเทศอื่นๆ ที่บริษัทประกันภัยสามารถขายผลิตภัณฑ์ที่มีผลตอบแทนที่อาจเปลี่ยนแปลงได้ขึ้นอยู่กับสภาวะตลาดและการลงทุนเพิ่มเติม เขากล่าว
“เมื่ออัตราผลตอบแทนพันธบัตรลดลงอย่างรวดเร็ว สิ่งนั้นจะส่งผลกระทบต่อความเพียงพอของเงินกองทุนของบริษัทประกันภัย ซึ่งเป็นส่วนสำคัญอย่างมากของระบบการเงิน”โกห์กล่าวเสริม โดยประเมินว่าอาจต้องใช้เงิน ‘หลายล้านล้านหยวน’เพื่อครอบคลุม หนึ่งล้านล้านหยวนเท่ากับประมาณ 140,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
“หากผลตอบแทนพันธบัตรปรับตัวลดลงช้าลง จะเป็นการเปิดโอกาสให้ภาคประกันภัยได้หายใจหายคอบ้าง”
ทำไมต้องตลาดพันธบัตร?
บริษัทประกันภัย และนักลงทุนสถาบันต่างพากันเข้ามาลงทุนในตลาดพันธบัตรของจีน เนื่องจากขาดทางเลือกการลงทุนในประเทศ ตลาดอสังหาริมทรัพย์ทรุดตัวลง ขณะที่ตลาดหุ้นก็ดิ้นรนที่จะฟื้นตัวจากระดับต่ำสุดในรอบหลายปี
ปัจจัยเหล่านี้ ทำให้การแทรกแซงตลาดพันธบัตรของธนาคารกลางแห่งประเทศจีน (PBOC) มีผลกระทบมากกว่าการแทรกแซงอื่นๆ ของปักกิ่ง รวมถึงในด้านอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ การ์เซีย-เฮอร์เรโรแห่ง Natixis กล่าว “สิ่งที่พวกเขาทำนั้นอันตรายมาก เพราะอาจสูญเสียมหาศาลได้”
‘โดยทั่วไปแล้ว ฉันกังวลว่ามันจะควบคุมไม่ได้’ เธอกล่าว’เรื่องนี้เกิดขึ้นเพราะไม่มีทางเลือกการลงทุนอื่นใดอีกแล้ว ไม่ว่าจะเป็นทองคำหรือพันธบัตรรัฐบาลก็ตาม ประเทศที่มีขนาดเท่ากับจีนซึ่งมีทางเลือกเพียงสองทางนี้ไม่มีทางหลีกเลี่ยงฟองสบู่ได้เลย ไม่มีทางแก้ไขได้เว้นแต่คุณจะเปิดบัญชีเงินทุน’
PBoC ไม่ได้ตอบสนองต่อคำร้องขอความคิดเห็นทันที
จีน ใช้รูปแบบเศรษฐกิจที่รัฐเป็นผู้นำ โดยพยายามอย่างค่อยเป็นค่อยไปในการนำกลไกตลาดเข้ามาใช้มากขึ้นในช่วงไม่กี่ทศวรรษที่ผ่านมา รูปแบบที่รัฐเป็นผู้นำนี้ทำให้บรรดานักลงทุนจำนวนมากในอดีตเชื่อว่าปักกิ่งจะเข้ามาจัดการปัญหาการขาดทุนไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นก็ตาม
ข่าวที่ธนาคารในประเทศยกเลิกการชำระหนี้พันธบัตร ‘เป็นเรื่องที่น่าตกใจสำหรับคนส่วนใหญ่’ และ ‘แสดงให้เห็นถึงความสิ้นหวังของฝ่ายรัฐบาลจีน’ โกห์ จาก abrdn กล่าว
แต่โกห์ กล่าวว่า เขาไม่คิดว่าสิ่งนี้จะเพียงพอที่จะส่งผลกระทบต่อความเชื่อมั่นของนักลงทุนต่างชาติ เขาคาดหวังว่า PBoC จะเข้ามาแทรกแซงในตลาดพันธบัตรในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง
ปักกิ่ง เผชิญปัญหาผลผลิต
ปักกิ่ง แสดงความกังวลต่อสาธารณะเกี่ยวกับความเร็วในการซื้อพันธบัตร ซึ่งส่งผลให้ผลตอบแทนลดลงอย่างรวดเร็ว
ในเดือนกรกฎาคม Financial News ซึ่งเป็นสื่อในเครือของธนาคารกลางจีน ได้วิพากษ์วิจารณ์การแห่ซื้อพันธบัตรรัฐบาลจีนว่าเป็นการ'ขายชอร์ต'เศรษฐกิจ ต่อมาสำนักข่าวดังกล่าวได้ลดหัวข้อข่าวลงโดยระบุว่า การกระทำดังกล่าวเป็น ‘การรบกวน’ตามการแปลของสำนักข่าวจีนของ CNBC
นายชาง เล่อ นักยุทธศาสตร์อาวุโสด้านตราสารหนี้ของ China AMC ชี้ให้เห็นว่า อัตราผลตอบแทนพันธบัตรอายุ 10 ปีของจีน โดยทั่วไปจะผันผวนในช่วง 20 จุดพื้นฐานรอบๆ อัตราดอกเบี้ยเงินกู้ระยะกลาง ซึ่งเป็นอัตราดอกเบี้ยอ้างอิงหนึ่งของธนาคารกลางจีน แต่ในปีนี้ อัตราผลตอบแทนอยู่ต่ำกว่าอัตราดอกเบี้ยเงินกู้ระยะกลาง 30 จุดพื้นฐาน ซึ่งบ่งชี้ถึงการสะสมความเสี่ยงด้านอัตราดอกเบี้ย
เขากล่าวว่า ศักยภาพในการทำกำไรได้ผลักดันให้ความต้องการพันธบัตรเพิ่มขึ้น หลังจากที่มีการซื้อดังกล่าวเกินกว่าอุปทานในช่วงต้นปีนี้แล้ว PBoC ได้เตือนถึงความเสี่ยงซ้ำแล้วซ้ำเล่าในขณะที่พยายามรักษาเสถียรภาพทางการเงินโดยแก้ไขปัญหาการขาดแคลนอุปทานพันธบัตร
อย่างไรก็ตาม ผลตอบแทนที่ต่ำยังสะท้อนถึงการคาดหวังการเติบโตที่ช้าลงอีกด้วย
“ผมคิดว่า การเติบโตของสินเชื่อที่ไม่ดีคือสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ผลตอบแทนพันธบัตรลดลง” โกห์กล่าว หากธนาคารขนาดเล็ก “สามารถหาผู้กู้ที่มีคุณภาพดีได้ ผมมั่นใจว่าพวกเขาจะยอมปล่อยเงินกู้ให้กับพวกเขา”
ข้อมูลสินเชื่อที่เผยแพร่เมื่อช่วงค่ำวันอังคาร แสดงให้เห็นว่าสินเชื่อหยวนใหม่ซึ่งจัดอยู่ในประเภท 'การเงินทางสังคมรวม' ลดลงในเดือนกรกฎาคม ซึ่งเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ปี 2548
“ความผันผวนล่าสุดในตลาดพันธบัตรภายในประเทศของจีนเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการปฏิรูปเพื่อเปลี่ยนทิศทางของตลาดไปสู่การจัดสรรสินเชื่อที่มีประสิทธิภาพ”ชาร์ลส์ ชาง กรรมการผู้จัดการของ S&P Global Ratings กล่าว
ชางกล่าวเสริมว่า “มาตรการที่ส่งเสริมความหลากหลายและวินัยของตลาดอาจช่วยเสริมสร้างการดำเนินการเป็นระยะๆ ของธนาคารประชาชนแห่งประเทศจีน (PBOC)” “โดยเฉพาะอย่างยิ่งการปฏิรูปตลาดพันธบัตรขององค์กรต่างๆ อาจช่วยให้ปักกิ่งสามารถแสวงหาการเติบโตทางเศรษฐกิจที่มีประสิทธิภาพมากขึ้นซึ่งก่อให้เกิดหนี้น้อยลงในระยะยาว”
